De foto jager-verzamelaar

De foto jager-verzamelaar,

Voordat de mens ging boeren leefden zij als jager-verzamelaar. Zo ongeveer 5000 jaar voor Christus en een zeer lange tijd daarvoor. Ze hadden een nomadisch bestaan en leefden van wat de natuur hun bood. Ze gingen daar waar het voedsel was en zetten hun tenten op bij water, een eerste levensbehoefte. Er werd o.a. gejaagd op rendieren die hier in grote getalen leefden. Als het klimaat milder wordt vertrekken de rendieren naar het Noorden van Europa en doen o.a. edelherten vanuit het Zuiden en Oosten hun intrede. Vissen deed men ook en de jachtbuit werd aangevuld door het verzamelen van bessen, paddenstoelen, wortels, etc.

De verzameldrang is er bij de huidige mens nog altijd. Naast bessen zijn er postzegels, bierfiltjes, briefjes van € 500 en munten bijgekomen en wat je allemaal niet meer kunt bedenken. Alles wordt wel verzameld. Niet meer om te overleven maar om allerlei andere redenen. En jagen doen we ook nog altijd, en nog steeds op het edelhert. Niet meer om te overleven maar om allerlei andere redenen. Toen met primitieve middelen als speren en pijl-en-boog, nu met meer geavanceerde wapens. Het verzamelen gaat in de huidige tijd ook gemakkelijk met beurzen en internet.

Bij jagers zijn de mannen in de meerderheid. Dat was waarschijnlijk in de prehistorie niet anders. De mannen jaagden en de vrouwen verzamelden. Een logische rolverdeling lijkt me, al zullen er toen natuurlijk ook uitzonderingen zijn geweest. Ik stel me zo voor dat als je op pad gaat om een rendier te bemachtigen je blik gericht is op het landschap. Je tuurt de horizon af. Het rendier loopt immers niet een paar meter voor je voeten. Dat is echter wel je blikveld als je opzoek bent naar bessen, paddenstoelen, wortels, etc.

Als ik met een groep cursisten in het veld aan het fotograferen ben, leg ik een verband met die prehistorische mens die jaagde en verzamelde. Ik zie een patroon dat mannen meer gericht zijn op het landschap en de (zoog) dieren. Vrouwen zijn meer gericht op de kleine onderwerpen die zich in een blikveld van een paar meter voor zich bevinden. Is dit een overblijfsel van duizenden jaren jagen en verzamelen? Het zou mij niet verbazen.

In de meer dan 10 jaren dat ik fotocursussen geef zijn de vrouwen in de meederheid als het gaat om macro en dichtbij fotografie. De mannen zijn in de meerderheid bij het fotograferen van landschappen dieren. Volgens mij zijn de mannen ook in meerderheid bij de vogelfotografie. Diverse vogelaars houden bij welke soorten ze hebben gezien en gefotografeerd. Ze reizen heel Nederland door voor die ene soort. Is dit dan weer een vorm van verzamelen? Of zijn zij de moderne jager-verzamelaar? Wat moet je hier nu mee? Niet veel denk ik. In ieder geval vraagt het een andere blik en manier van kijken als je landschappen wilt fotograferen dan wanneer je met je macrolens het veld in trekt. Een blik die onze voorouders ook hadden tijdens het jagen en verzamelen.